KÂZIM KARABEKİR HAKLI ÇIKTI

17 Nisan 1940 günü TBMM’nde Köy Enstitüleri Yasası görüşülürken çok az mebus söz almıştır. Tek Parti döneminin Meclis hayatını bilmeyenler, enstitülere karşı olan mebusların o gün Meclise gelmediğini ileri sürüyorlar. Oysa o dönemde Meclis’e devamsızlık yaygındır. Bunun nedeni de Meclise gelen her tasarının zaten kanunlaştığını gören mebusların devam etmekte bir yarar görmemiş olmalarıdır.

 

Köy Enstitüleri Yasası görüşülürken söz alan birkaç kişiden biri Kâzım Karabekir’dir. Karabekir Enstitü yasasını benimsemektedir, yalnız küçük bir tereddüdü vardır. Bunu kürsüde yasa tasarısını tek tek okuyup sorulara yanıt veren Bakan Hasan Ali Yücel’den sorar.

Enstitüler yalnız köylerden öğrenci alacaktır. Bu çocuklar, köylerin arasında kurulan Enstitülerde beş yıl öğrenim gördükten sonra şehirlerle temas etmeden gene köylere gönderileceklerdir. Bu durum köy çocuklarında bir “zümre şuuru” uyandıracak olmasın!

Karabekir’in kaygısı budur. “Zümre şuuru” dediği o dönemde şiddetle yasak olan “sınıf bilinci”dir. Hasan Ali Yücel onun endişelerini gidermeye çalışır: CHP, bütün okullarda memleket evlatlarına aynı programı okutmaktadır, Bu program imtiyazsız sınıfsız kaynaşmış bir kitle olduğumuzu söyler. Dolayısıyla köy çocuklarının bir sınıf bilincine kavuşacaklarından endişe etmeye mahal yoktur!

1940 koşullarında köy enstitülerinde yeşeren solculuk gerçekten de orada uygulanan programlardan ve öğretmenlerin telkinlerinden kaynaklanmış değildir. Köye ve köylüye hizmet aşkıyla yetiştirilen bu gençlerin yurtsever birer Atatürkçü olduğunda şüphe yoktur. Şehir okullarında yetişenlerden farklı olarak bunlar, içinden geldikleri köy toplumunun ihmal edildiğini, şehirle köy arasında korkunç bir uçurum olduğunu görmüşlerdir. Bunu görmemek için de zaten gözlerinin kör olması gerekirdi.

Zaten hepsi görmüş de değildir. Enstitülerde cadı kazanının kaynatılması için birkaç kıvılcımın parlaması bile yeterliydi. 

Karabekir, Kurtuluş Savaşı yıllarında da, İsmet Paşa tarafından alındığı Mecliste de Türk ticaret burjuvazisinin sözcüsüdür. Burjuvazi kentin bir ürünüdür. Burjuva ideolojisi ve kültürü kentlerde yaygındır. Karabekir’in köy çocuklarının bu kültürle tanıştırılarak burjuvazinin çıkarlarına göre yetiştirilmelerini, emekçi sınıfların ideolojisinden yalıtılmalarını istediği aşikârdır. 

BEN NEDEN BÖYLEYİM?

Ben bir köy enstitünde değil, onun devamı olan bir öğretmen okulunda okudum. Enstitüler kapatıldıktan dört yıl sonra 1958’de o okula kaydoldum. Fakat okulumuzun kuruluşu ve biz köy çocuklarının yetişme koşulları aynıydı. Yani köyden alınıyor, köylerin arasında kurulmuş bu okulda altı yıl, şehirle temas etmeden öğrenim görüyor ve gene köylere gönderiliyorduk. Biz de enstitülerde olduğu gibi, kent okullarında uygulanan müfredata bağlıydık. Aramızdaki fark onların burjuva kültüründen etkilenmesine karşılık bizim o kültürle temas edemiyor olmamızdı.

 

27 Mayıs Devriminden iki buçuk yıl sonra, 16 Aralık 1962’de bir Amerikalı uzman okulumuzda incelemeler yaptı. Öğrencilerle de görüştü. Okulumuzun bir şehir kıyısına taşınacağı projesinden söz etti…

 

Dönemin fikir genişliği ortamında birçoğumuz devrimci görüşleri benimsedik. Fakat kent kültürü dairesine girmedik. Örneğin ben sporla, futbolla hiç ilgilenmedim. Hiçbir maça gitmedim. Spor toto ve kumar oynamadım. Tommiks, Teksas gibi Amerikan çizgi romanlarını okumadım. Hayat ve Ses “mecma”larını değil, sanat ve edebiyat dergilerini okudum. Dans etmeyi öğrenmedim. Yıldız falıyla ilgilenmem. Boyun bağını zorunlu olduğum için taktım.  Bol paçalı pantolon giymedim. Kızların mini etek giymelerini, erkeklerin saç uzatmalarını  da her zaman yadırgadım.  Şortla denize girerken bile utanırım. Pahalı lokantalarda yemeğe verilen parayı ziyan sayarım. İçkiye alışmadım. Yaş günü kutlamam.

 

Bunun anlamı, benim ve benim konumumda olan arkadaşların devrimci düşüncelerle tanışmış olmamıza rağmen burjuva şehir kültürüyle temas etmemiş olmamızdır. Sosyalizm sanki kentlere uğramadan uçup gelmiş, bizi bulmuştur. Bu iyi mi olmuştur, kötü mü olmuştur? Bana göre bu bize bazı artı değerler kattı.

 

Kentli burjuva ailelerinin çocuklarından da devrimciler yetişmemiş değildir. Fakat onların devrimciliği ile bizimkiler arasında farklar vardır. Onların çoğu çabuk parlamışlar ve çabuk sönmüşlerdir. Yenilgi anlarında ya umutsuzluğa kapılıp pasifleşmişler ya da kendi sınıflarının savunuculuğuna soyunmuşlardır. Emekçi kitlelerle (işçi ve köylülerle) kopmaz bağları olanların saf değiştirmesi ise zordur.

 

Kanımca Kâzım Karabekir, kaygılarında haklı çıktı. Bunu kendi yaşamımdan görüyorum. Köylerden alındık, köyler arasında kurulan bir okulda okuduk ve şehirle temas etmeden (burjuva kültürüyle donanmadan) gene köylere atandık. Bu atmosferde edindiğimiz devrimci kimlik de hayat boyu bizi bırakmadı. (3 Haziran 2019)

Yazar Sayfası: Yazarın Köşesi: / Tarih: 3.6.2019 00:00:00 / Okunma = 3663

Yazarın Diğer Yazıları

Siyaset salyası (42)
Denenmiş denenmez (86)
EŞKİYA (156)
TAHTEREVALLİ (322)
Sedat Peker Neden Yakalanamaz, Nerede Olabilir? (587)
Sedat Peker niye bu kadar çok izleniyor? (509)
MİLLETLER TESLİM OLMAZ (604)
Pandeminin Kutusu (746)
Cübbeli Amirali Kim Koruyor? (772)
Arife (799)
Güzel Günler Görecek miyiz? (1154)
Ramazanı siyasete alet etmeye kalktılar, ramazanda içki satış rekoru kırdılar! (1277)
Al sana soykırım (3) (1296)
Al sana soykırım (2) (1372)
Al sana soykırım (1512)
Sözde Ermeni Soykırımının Var Olmayan Toplu Mezarları (1800)
Bari Bir “Müzik Notası” Verseydiniz!.. (1476)
Ar damarı (1539)
DEMOKRASİYE DARBE! (1822)
Darbeler bitti paranoyası kaldı yadigar! (1977)
Çöküş Döngüsü: Yolsuzluk, Yoksulluk, Yoksunluk (1995)
Üç Kuvvet Komutanına Peşin Ceza… Bu Ne Acele?.. Bu Ne Vefasızlık?.. (1983)
Uzaktan çalışmanın görünmez esasları (2111)
Şeytan Taburu (2035)
SİYASETİN AKLI BAŞINDAN GİTMİŞ! (2070)
PUDRA ŞEKERİ… (2363)
Üretime Katkısı Olmayan Meslekler (3347)
Tekkedeki Apoletli Amiralin Hikâyesi!.. (2580)
ATEİST, DEİST, SOSYALİST… (2549)
Montrö (2521)
Gezi Parkı... (2695)
NEREDEN İNCELDİYSE… (2807)
Sürü (3166)
Biden’a Bir “Ucu Yanık Mektup” Daha!.. (2979)
MEHMET’İN TARİHSEL YANILGISI (3154)
Fosforlu Cevriye (3163)
KADIN ERKEKTEN ÜSTÜNDÜR! (3448)
Türkiye Satılığa Çıkıyor (4082)
İdlib’de 34 Şehit… Putin… Ve “Barbarlık”… (4833)
Kıbrıs Sorununa Hindistan-Pakistan Çözümü (4872)
Atatürk’ün Emanetleri Arasında CHP’nin Yeri (5652)
İskilipli Atıf’a rahmet okuyanlar İskilipli Atıf’ın bildirisini de okusun! (6821)
18 Yıllık İktidar İcraatı (7054)
Muammer Aksoy ve Tüm Devrim Şehitleri Anısına (8557)
Ayçiçeği (7836)
Ülkenin İçi Boşaltılıyor… (9082)
TÜRKİYE’DE FAŞİZMİN AYAK SESLERİ (9483)
Beşparmak Dağları'ndaki Bayrağımız (9448)
PUL PUL YILDIZLI SANCAK… (14498)
2021 ve Sonrasında Açlıktan Ölen Sayısı Virüsten Ölen Sayısını Geçecek (16214)
AÇLIĞA MAHKÛM EDEN ASGARİ ÜCRET VE EMEKÇİ CENNETİ (16155)
Aşı olanı mı, olmayalım mı? (16152)
2020, Salgında Ruh Sağlığım Dr. Kitap’a Emanet (21712)
Redneck (15084)
TRUMP BAŞARSAYDI… (19143)
Türkiye nin Doğu Akdeniz politikası ve KKTC (20830)
Ülkemizin Düze Çıkması İçin 2021 Yılında Yapılması Gerekenler (20467)
KUMSAL KATLİAMI NASIL OLDU (23937)
ÜLKEMİZDEKİ YENİ CEPHELEŞME ve DEVRİMCİLERİN BARIŞ PROGRAMI (21271)
Yobazın tehtidi (21416)
YAĞMUR DUASI: CEHALET İKTİDARDA (18197)
Neye Kriz Diyoruz, Neye Demiyoruz? (22003)
Tank Palet... (22524)
Türkiye Kornovirüs’ü ve Diğer Bulaşıcı Hastalıkları Yenebilir mi? (20479)
TÜRK’ÜN İTİ ŞEHRE İNİNCE… (22625)
Gargara (20771)
İrini Operasyonu Sorumlularına Türkiye Tutuklama Emri Çıkartmalı (24268)
ZORAKİ DEMOKRAT! (16940)
AB (18043)
Erdoğan Reformları Yapabilir mi? (18513)
Camiler Halka Devredilmeli (18545)
Meslek hayatımın en büyük onurunu ilk kez açıklıyorum (20044)
İnsanlık Destani (20468)
Ülkenin en cahili bile doların kaç TL olacağını biliyor. (19890)
CUMHURİYETİ DEMOKRASİ İLE TAÇLANDIRMAK (24009)
Fransa (19218)
Karen Fogg’un çocukları devrede! (28866)
Kimsin sen... (18451)
E-Taşeronluk Sistemi ve CHP Zihniyetinin Mücadele Çabaları (21056)
TÜRKİYE AYDINLANMANIN NERESİNDE? (21341)
Anayasa var mı ki, mahkemesi olsun? (19067)
Maraş’ta tabular yıkılıyor (21442)
Entarili hekim (17129)
Mary (16462)
Yazı bilmem... (46308)
Basit Usulde Ekonomik Kriz Hesabı (22512)
Fransa, Türkiye’yi Afrika’daki Sömürgeleri ile Karıştırdı (19768)
MUSTAFA KEMAL PAŞA MI? ATATÜRK MÜ? (25097)
Eyyy Moody’s, ezanı susturamayacaksınız (22117)
Orta Doğu’da Değişen Dengeler (19120)
ABD Rumlara arka mı çıkıyor? (16606)
30 Ağustos ve Doğu Akdeniz (19840)
Diktayla Yönetilen Ülkelerde Halk ya Dönek ya da Denek Olur! (26171)
BÜYÜK ZAFER’İN ŞİFRELERİ (21156)
CHP’nin planları tamamen altüst olacak. (17236)
Türkiye nin ve KKTC nin Kaderi Değişecek (17617)
Koca Atatürk’ün partisi CHP’yi Kılıçtaroğlu cebine sığdırdı. (16607)
SENİ KARDEŞLİKTEN REDDEDİYORUM! (17192)
Muharrem İnce parti kurmakta haklıdır (16981)
Seçimle başkan olan Kılıçtaroğlu seçimle gitmeyecek (16272)