https://jurnalist.com.tr/ Etkin Seçkin Haber Sitesi tr 19.03.2024 12:32:04 Jurnalist Jurnalist Haber Detay - Jurnalist Haber Sitesi

Reel ekonomi, sanal ekonomi ! (*)





      Bu yazıyı okuyanlar sonunda, en az iki şey düşünecekler ! Ama telaşlanmayın çok fazla abartmayacağım !  Öncelikle, önermelerin bir çoğunu biliyorsunuz, fazla didaktik olmaya gerek yok, sayılar da vermeyeceğim, zaten istendiğinde açık kaynaklardan bulup, değerlendirirsiniz.

       Bugün, T.Büyük Millet Meclisinde 2015 Bütçe Kesin Hesap Yasası Kabul edildi ve milletçe nasıl kandırıldığımız belgelendi. Bizim paramızla nasıl har vurup, harman savrulduğu açıklanmaya daha doğrusu savunulmaya çalışıldı, muhalefetten de pek öyle ahım şahım bir eleştiri gelmedi. Ne yapsın garipler, denetim süreçleri yok edilmiş bütçe harcamalarını sevseler ne olur, yerseler ne olur ?

     Anlatılan öykülere bakarsanız çok iş yapılmış, başarı sağlanmış da biz anlayamıyoruz ! Milletin parasını, milletin iktidarı , kafasına göre harcamış, aslında popomuzdaki delik daha da büyümüş ama olsun, istikrar var diyorlar ! Kendimi tutamayıp, ayrıntılara girdikçe benim bildiğim iktisat bilimi, hesap , kitap, maliyet­ fayda , gereklimi, gereksizmi kavramları anlamsız kalıyor! Hele faiz, döviz, dış ticaret, sanayi, fakirlik, işsizlik, pahalılık, enflasyon, dış­ iç borçlar dokunulamayacak konular ! Eh ne yapalım, biz de duyduklarımıza değil gördüklerimize inanırız.

       İşte tam burada reel ekonomi ile ilgili birkaç temel sorunu hatırlamaya çalışalım : Biliyorsunuz, ülkenin, yani insanlarımızın bir yılda uğrasıp, didinip yaratabildiği toplam gelir gayri safi milli hasılayı oluşturuyor ! Çok yakında OECD, Dünya Bankası , IMF gibi uzman kuruluşlar kendilerine verilen (verilmesi uygun görülen ) verileri düzenleyip açıklarlar ve dünya ölçeğinde nereden nereye geldik anlarız. Muhtemelen şöyle yaptık, böyle ettik laflarının pek de geçerli olmadığı, aslında ülkenin üretim potansiyelinin doğru dürüst kullanılamadığı, açığın büyüdüğü ve sıcak para akışının bir şekilde sağlanamadığı takdirde daha da zor günlere doğru hızla yol aldığımız görülecektir ! Yani reel (gerçek ) ekonomimizin aslında sanal olduğu , saklanmaya çalışılsa da sibek gibi ortada kaldığı anlaşılır ! Bu, bana göre ne reel ne de sanal ekonomi kavramı ile açıklanabilecek bir durumdur ve “kötü” bir şeydir.

     Pekiy, sanal ekonomi ne ola ki? Bu parası olan adamla olmayan adam arasında müthiş farklılıklar gösteren bir olgudur. Söz gelişi piyango bileti alırsınız, yüklüce bir para da kazanırsanız kafanıza göre harcarsınız, sanki alış verişle yaratılan cironun artışına destek olursunuz ama toplamda yurt içi para miktarını değiştiremezsiniz. Çünkü kazanamayan milyonların kaybettiği paranın bir bölümü bu işte kullanılmıştır, geri kalanı idarenin kötü tasarrufuna bırakılmıştır. Parası olan adam, borsadan kağıt alır , hayal kurar, borsa yukarı mutludur, borsa aşağı, mutsuz ! Hiçbir iktisadi değer yaratmaksızın, yuvarlanıp gider !

      Daha bir çok örnek verilebilir ama işin özeti, toplumun katma değer yaratmaksızın yaptığı tüm parasal faaliyetler sanal bir süreci var eder, fakirliği tetikler, moral yıkıntıya neden olur. İşte bu daha da “kötü” bir şeydir.

     Bir de reel ekonomide yapılan faaliyetlerden uğranılan kayıplar var ki o daha fecidir.

Üretilip, yurt dışına ihraç edilen mal ve hizmetlerin fiyatları adeta dip seviyelerdedir ve burada  yaratılan katma değer bize bırakılmaz, dışardaki alıcılar sizin malınızı kendi fiyatları ile değerlendirip karın büyüğünü yurt dışında bırakırlar. Yani boğaz tokluğuna çalışıp, ithal ürünleri kazıklanarak alırsınız, fakirleşirsiniz, daralırsınız. Küreselleşmenin getirdiği açmazlara metazori katlanıp, hayal tacirliği yapanları, oy çokluğu ile başa getirirsiniz, borçlanırsınız, köleleşirsiniz, geçmişte yaratılan milli ekonomi ile elde edilmiş varlıkları özelleştirme furyası ile ona buna peşkeş çeker, “90 yıllık enkaz aldık” edebiyatı yaparsınız...

 Sonuç :

Başta da söylediğim gibi şimdi en az iki şey düşünüyorsunuz :

1. Çok kötümser bir yazı, yine aynı terane, çözümden bahis yok !

2. Ben bu işin neresindeyim, çıkış var mı, yoksa öldük mü?

Her zaman çıkış vardır ama zamanı gelmedi herhalde ! ( T faktörü)

Ben hep söylerim meraklı bir ekonomist iyi yazı yazamaz ! Yine de bir sonraki yazıyı kaçırmayın !

Esen kalın !

* Ayhan Baha Tuğsuz,
1946, Istanbul Fatih doğumlu, iktisat ve Uluslar arası ilişkiler eğitimi aldı, bankacılık, bağımsız
denetim ve profesyonel yöneticilikler yaptı, Ingilizce okuyup , anlayıp, yazıp, konuşabiliyor.

Yazar Sayfası: Yazarın Köşesi: / Tarih: 10.03.2016 00:00:00 / Okunma = 5040

Psikojenik Amnezi (Yakınsak Aklın Unuttukları)
[ Ali Kurt ]

Bir Akıllının Taşınamaz Sırları
[ Ali Kurt ]

Evlilik mi, Bir Daha Düşün?
[ Ali Kurt ]

Kemik Kıran
[ Ali Kurt ]

Solak Nene, Eski Defter
[ Ali Kurt ]

Askıda Kalan Hayatlar
[ Ali Kurt ]

Delimsek
[ Ali Kurt ]

Arınma Seremonileri
[ Ali Kurt ]

Doğu Akdeniz’de Temelden Değişiklikler Doğu Akdeniz’de Temelden Değişiklikler (146)
HANEDAN DÜĞÜNÜ… HANEDAN DÜĞÜNÜ… (499)
Doğru mu, Yalan mı? Doğru mu, Yalan mı? (524)
Evrim, Karşı Evrim, Devrim, Karşı Devrim… Evrim, Karşı Evrim, Devrim, Karşı Devrim… (724)
Yanlış Strateji, Yanlış Başlangıç Yanlış Strateji, Yanlış Başlangıç (704)
Müzakerelerin İçeriği Değişir mi? Müzakerelerin İçeriği Değişir mi? (894)
Teğmenlerin İhracında En Çok Buna Şaşırdım Teğmenlerin İhracında En Çok Buna Şaşırdım (1001)
CUMHURBAŞKANI… CUMHURBAŞKANI… (1067)
Batı, Kıbrıs Müzakerelerini Neden Başlatmak İstiyor? Batı, Kıbrıs Müzakerelerini Neden Başlatmak İstiyor? (1121)
Devlete Küsmek! Devlete Küsmek! (1239)
Seçimden Sonrası Tufan!.. Seçimden Sonrası Tufan!.. (1098)
Soğuk Savaş Kızışıyor Soğuk Savaş Kızışıyor (2178)
Askeri Sınavlarda Neler Olmuş Neler!.. Askeri Sınavlarda Neler Olmuş Neler!.. (2797)
Küresel Güç Değişikliği Başladı Küresel Güç Değişikliği Başladı (1714)
Nüfusun artmasından medet ummak! Nüfusun artmasından medet ummak! (2103)
Dost musunuz Düşman mı? Dost musunuz Düşman mı? (1947)
Sahte Politikaların Efendileri! Sahte Politikaların Efendileri! (2385)
AB-Türkiye İlişkilerinde Yeni Aşama AB-Türkiye İlişkilerinde Yeni Aşama (2428)
“Agapite Tayyip”… “Agapite Tayyip”… (2347)
Özeleştiri Zamanı Geldi Özeleştiri Zamanı Geldi (2990)
Nüfusun artmasından medet ummak! Nüfusun artmasından medet ummak! (3134)
Dünyada hoş bir seda bırakıp giden babam Prof. Dr. Hakkı Atun Dünyada hoş bir seda bırakıp giden babam Prof. Dr. Hakkı Atun (4979)
AB’nin Çirkin Tarafgirliği AB’nin Çirkin Tarafgirliği (4216)
İsrail Mallarının Boykotu Zırvası… İsrail Mallarının Boykotu Zırvası… (3386)
Son Tecavüz!.. Son Tecavüz!.. (3146)
Doğu Akdeniz’i Asla Kaybedemeyiz Doğu Akdeniz’i Asla Kaybedemeyiz (4543)
100 YILLIK CUMHURİYET’TE SINIF MÜCADELELERİ 100 YILLIK CUMHURİYET’TE SINIF MÜCADELELERİ (5983)
Filistin Nere, İsrail Nere! Filistin Nere, İsrail Nere! (3946)
Filistinliler ve Kıbrıs Türkleri Filistinliler ve Kıbrıs Türkleri (4859)
“N’oldu İslamcı, Raks Ediyırdın!” “N’oldu İslamcı, Raks Ediyırdın!” (8862)
Terör Örgütleri Niye Kuruldu Terör Örgütleri Niye Kuruldu (5361)
“Lütfen” Terör Örgütleriyle İlişkinizi Keser misiniz?! “Lütfen” Terör Örgütleriyle İlişkinizi Keser misiniz?! (6441)
Beklentiler Boşa Çıktı Beklentiler Boşa Çıktı (5189)
Bu Kış Çok İnsan Ölecek! Bu Kış Çok İnsan Ölecek! (5104)
Yanlış gündemli CHP kongreleri üzerine Yanlış gündemli CHP kongreleri üzerine (5968)
LAİKLİK: SEN SAĞ BEN SELAMET LAİKLİK: SEN SAĞ BEN SELAMET (6833)
Rumlar Niçin Müzakerelere Geri Dönüş İstiyor-1 Rumlar Niçin Müzakerelere Geri Dönüş İstiyor-1 (7926)
Beni %48 listesinden düş Bay Kemal! Beni %48 listesinden düş Bay Kemal! (5667)
Menendez’in Türk Düşmanlığının sebebi ne? Menendez’in Türk Düşmanlığının sebebi ne? (9370)
Kılıçdaroğlu’nun kaybettiği itibar Kılıçdaroğlu’nun kaybettiği itibar (6200)
BM kimi koruyor? BM kimi koruyor? (6393)
Hayaller Türkiye Yüzyılı… Gerçekler Ruanda!.. Hayaller Türkiye Yüzyılı… Gerçekler Ruanda!.. (11507)
ATATÜRK VE ERMENİLER ATATÜRK VE ERMENİLER (9091)
Kıbrıs’ta Taraflı Görev Yapan BM barış Gücü Kıbrıs’ta Taraflı Görev Yapan BM barış Gücü (14861)
Afrika’ya Uyandırma Desteği Afrika’ya Uyandırma Desteği (11934)
Başbakan Erdoğan’ı “Yakmayı” Düşünürken!.. Başbakan Erdoğan’ı “Yakmayı” Düşünürken!.. (19388)
CHP, AKP’den Tüm Kötü Zihniyeti Emanet Aldı CHP, AKP’den Tüm Kötü Zihniyeti Emanet Aldı (18056)
Türkiye’nin Kıbrıs ve AB Stratejisi Türkiye’nin Kıbrıs ve AB Stratejisi (15180)
İktidarın çıkmaz yolu İktidarın çıkmaz yolu (13917)
Türkiye’nin Ortadoğu Açılımı Türkiye’nin Ortadoğu Açılımı (13964)
Türkiye - NATO Toplantısının Perde Arkası Türkiye - NATO Toplantısının Perde Arkası (14791)
Bu Kadarını Lord Curzon Bile Hayal Etmemiştir!.. Bu Kadarını Lord Curzon Bile Hayal Etmemiştir!.. (21834)
Bâis-i şekvâ bize hüzn-i umûmîdir Kemâaaaaal! (N.Kemal) Bâis-i şekvâ bize hüzn-i umûmîdir Kemâaaaaal! (N.Kemal) (32752)
Kahrolası İyimserler! Kahrolası İyimserler! (14032)
AB Sorunun Farkında AB Sorunun Farkında (11565)
Darbeci General: “15 Temmuz İçin Sus Emri Verildi”!.. Darbeci General: “15 Temmuz İçin Sus Emri Verildi”!.. (23227)
Türkiye'yi Dışlama Senaryosu mu? Türkiye'yi Dışlama Senaryosu mu? (13141)
En çok sevilen kişilikten, en çok nefret edilen bir kişiliğe doğru son hızla gidiyorsun Kılıçdaroğlu! En çok sevilen kişilikten, en çok nefret edilen bir kişiliğe doğru son hızla gidiyorsun Kılıçdaroğlu! (19926)
Kemal Kılıçdaroğlu CHP başından gitmediği sürece benim için CHP bitmiştir, oy vermem. Neden mi? Kemal Kılıçdaroğlu CHP başından gitmediği sürece benim için CHP bitmiştir, oy vermem. Neden mi? (17426)
AB’deki Yeni Oyun AB’deki Yeni Oyun (12270)
CHP’de yalapşap kongreler çözüm getiremez ! CHP’de yalapşap kongreler çözüm getiremez ! (25970)
“Bu Adam İçin Değmezdi”!.. “Bu Adam İçin Değmezdi”!.. (17900)
Türkiye’ye Bir de Uzaktan Bakın Türkiye’ye Bir de Uzaktan Bakın (17124)
Diyorlar ki ekonomi düzelir mi? Diyorlar ki ekonomi düzelir mi? (15925)
BM’nin İşi Zor BM’nin İşi Zor (11432)
Kılıçdaroğlu’nun İşgalci Kafası… Kılıçdaroğlu’nun İşgalci Kafası… (16209)
AB’nin Gündeminde Kıbrıs Sorunu Yok AB’nin Gündeminde Kıbrıs Sorunu Yok (15293)
Araba devrilmeden yazdıklarım. Araba devrilmeden yazdıklarım. (22106)
Kınadığınla sınanmak! Kınadığınla sınanmak! (16457)
Anket oranları neden birbirine yakın gösteriliyor? Anket oranları neden birbirine yakın gösteriliyor? (21765)
ERDOĞAN NEDEN BU KADAR HIRÇIN? ERDOĞAN NEDEN BU KADAR HIRÇIN? (17137)
Muharrem İnce’ye oy veren vatanı tehlikeye atar! Muharrem İnce’ye oy veren vatanı tehlikeye atar! (22788)
Türklerin Kardeş Kömeği Türklerin Kardeş Kömeği (16047)
AB Kıbrıs’tan Bıktı mı? AB Kıbrıs’tan Bıktı mı? (15981)
Erdoğan gidecek de, peki yerine kim gelecek? Erdoğan gidecek de, peki yerine kim gelecek? (19478)
Muharrem İnce’ye oy vermek… Muharrem İnce’ye oy vermek… (16769)
Kıbrıs Niye Önemli Kıbrıs Niye Önemli (14088)
Rumların “çözüm” modeli! Rumların “çözüm” modeli! (16490)
MUHARREM İNCE’YE AÇIK MEKTUP MUHARREM İNCE’YE AÇIK MEKTUP (17743)
Bunlarla mı ortak olacağız? Bunlarla mı ortak olacağız? (17059)
Rumlar Umudu AB’de Rumlar Umudu AB’de (14247)
2023 Seçim Güvenliği Üzerine… 2023 Seçim Güvenliği Üzerine… (17930)
IRMAK YATAĞINI BULDU IRMAK YATAĞINI BULDU (13583)
Üç oda bir tabut Üç oda bir tabut (13702)
Rumların Büyük Hayalleri Rumların Büyük Hayalleri (15903)
Alevicilerin “Sünnici” Linçi, Sünnicilerin İnsanlık Linçi Alevicilerin “Sünnici” Linçi, Sünnicilerin İnsanlık Linçi (20343)
Depremin Sordurduğu Sorular Depremin Sordurduğu Sorular (17500)
KURTULUŞ SAVAŞI’NDA YARDIM KAMPANYALARI KURTULUŞ SAVAŞI’NDA YARDIM KAMPANYALARI (15699)
20. YÜZYIL BAŞINDAN BERİ  BAŞIMIZA GELEN BÜYÜK FELAKETLER 20. YÜZYIL BAŞINDAN BERİ BAŞIMIZA GELEN BÜYÜK FELAKETLER (18735)
Depremden Daha Tehlikeli Olan Siyasal İslam’dır! Depremden Daha Tehlikeli Olan Siyasal İslam’dır! (20725)
10 bin lira öyle mi? 10 bin lira öyle mi? (14138)
Duyanlaraaa duymayanlaraaa Duyanlaraaa duymayanlaraaa (15210)
Aman ha mağduriyet yaratmayalım Aman ha mağduriyet yaratmayalım (14073)
Seçimde Yapay Zekâ Kullanımı, Oğuzhan Uğur,  Cüneyt Özdemir ve Daha Niceleri Seçimde Yapay Zekâ Kullanımı, Oğuzhan Uğur, Cüneyt Özdemir ve Daha Niceleri (27501)
Öneriniz ne? Öneriniz ne? (12985)
Yapay gündemler için yapay zekânın kullanılması… Yapay gündemler için yapay zekânın kullanılması… (20291)
Üçüncü kez aday olabilir mi? Üçüncü kez aday olabilir mi? (14287)
ABD'nin Kuklası BM'den Ne Bekliyordunuz? ABD'nin Kuklası BM'den Ne Bekliyordunuz? (22198)
Askeri Vesayetin Sonu Ya da Haramın Zekatı!.. Askeri Vesayetin Sonu Ya da Haramın Zekatı!.. (25952)
Avrupa tümüyle ABD’ye teslim oldu Avrupa tümüyle ABD’ye teslim oldu (17308)