Ukrayna'da Kırım Tatar Soykırımı Kurbanları Anma Günü münasebetiyle 18 Mayıs 2025 tarihinde yerel saat ile 12.00'de ülke genelinde saygı duruşunda bulunulacak.
Ukrayna’da her yıl 18 Mayıs tarihinde kaydedilen Kırım Tatar Soykırımı Kurbanları Anma Günü'nde, ülke genelinde düzenlenecek saygı duruşu ile, eli kanlı Stalin'in emriyle tarafından gerçekleştirilen Kırım Tatar Sürgünü ve Soykırmı sırasında hayatını kaybeden Kırım Tatarları anılacak.
"SUSTURULAN TARİH TEKERRÜR EDER"
Ukrayna Cumhurbaşkanının Kırım Özerk Cumhuriyeti Temsilciliğinden yapılan açıklamada, 18 Mayıs 2025'te saat 12.00'de ülke genelinde saygı duruşunun yapılacağı duyurulurken şu ifadeler kullanıldı:
Hatırlamak için dur. Bir dakikalık saygı duruşu, mağdurlara duyulan derin saygının bir ifadesi, mağdurların acısıyla dayanışmanın bir ifadesi ve tüm dünyaya bir mesajdır. Hatırlıyoruz: İşte tam bu anda, tarihin sesi daha gür çıksın diye her şey susuyor. Bu sessizlik, kaybedilen binlerce canı, yıkılan aileleri, hâlâ dinmeyen acıları anlatıyor; çünkü tarih tekerrür ediyor. Susturulan tarih tekerrür eder. Unutulmuş suçlar yeniden işlenebilir hale geliyor. Bugün yeniden Rus işgali altındaki Kırım’da Kırım Tatarları bir kez daha zulüm, alıkoyma, işkence ve aşağılanmaya maruz kalıyor. Anıyoruz ve saygı duyuyoruz.
18 MAYIS 1944 KIRIM TATAR SÜRGÜNÜ VE SOYKIRIMI
Sovyet hükûmeti, Stalin’in emriyle 18 Mayıs 1944’te Kırım’daki tüm Kırım Tatarlarını sürgün etti. Sürgün sırasında Kırım Tatar erkeklerin büyük bir çoğunluğu Kızılordu’da Alman Nazi ordusuna karşı savaşıyordu. Çoğunlukla kadınlar, çocuklar, yaşlılar olmak üzere hayvan vagonlarına doldurulan Kırım Tatarları; Türkistan, Urallar ve Sibirya’ya sürgün edildi. Kırım’dan sürgün edilen 420 bini aşkın Kırım Tatarının yüzde 46’sı sürgün yolunda veya gittikleri yerlerde açlık, susuzluk ve hastalık gibi çeşitli sebeplerden dolayı hayatını kaybetti.
Sovyet yönetimi, Vatan Kırım’ın demografik yapısını değiştirmeyi amaçladı ancak Kırım Tatarları, bağrından koparıldıkları o aziz vatanı, Kırım’ı hiçbir zaman unutmadı. Sürgün yıllarında, sürgün edildikleri yerlerde vatana dönmek için çaba gösterdiler. Nihayet, yıl 1989’u gösterdiğinde Kırım Tatarları, yavaş yavaş ata topraklarına dönmeye başladı. O tarihten itibaren Kırım Tatarları yaşadıkları yokluklara rağmen vatanda kalma mücadelesini sürdürdü.
Kırım Tatarları, 1989’un sonuna kadar sürgün yerlerinde zorla tutuluyordu. Anavatan Kırım’a geri dönme teşebbüsleri, hapisle ve yeni sürgünle cezalandırılıyordu. Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla birlikte Kırım Tatarları vatana dönmeye başladı. Ancak yaklaşık 150 bin Kırım Tatarı maddi yetersizlik ve yasal engeller nedeniyle sürgün yerlerinde kalmaya devam etti.
2015 yılında Ukrayna Parlamentosu, Kırım Tatar Sürgünü’nü soykırım olarak kabul etti ve 18 Mayıs tarihini “Kırım Tatar Soykırım Kurbanlarını Anma Günü” olarak ilan etti.
7 ÜLKE SOYKIRIM OLARAK TANIDI
Kırım Tatar Sürgünü’nün 2015 yılında Ukrayna Parlamentosu tarafından soykırım olarak kabul edilmesi sonrasında; 2019 yılında Letonya ve Litvanya parlamentoları, 2022’de ise Kanada Parlamentosunun alt kanadı olan Avam Kamarası, 2024'ün temmuz ayında Polonya Parlamentosunun alt kanadı olan Sejm ve 2024'ün ekim ayında Estonya Parlamentosu (Riigikogu), 2024'ün aralık ayında Çekya Parlamentosu, 18 Mayıs 1944 Kırım Tatar Sürgünü'nü soykırım olarak tanımıştı.