Bazen, iktidar olma yolu yaklaşıyor hissine kapıldıkça muhalefet partileri gereğinden fazla vaatlerde bulunuyor. Bunların bazıları olamaz ve hatta olursa muhalefeti resmen bitirir türlerdendir.
En son Asgari Ücretten vergiyi kaldıracağını söyledi, hatta söylemekle kalmadılar, meclise kanun teklifi bile verdiler. İktidar, muhalefete sırf inat olsun diye ret etti ama iyi etti. Şov yapmanın da bir sınırı olmalı.
Ülkenin çalışan kesiminin büyük çoğunluğu asgari ücretlidir. Asgari Ücret üzerinde iki ana vergi var. Örneğin:
ASGARİ ÜCRETİN NETİNİN HESABI (TL / AY)
ASGARİ ÜCRET :3.577,50
SGK PRİMİ% 14 :500,85
İŞSİZLİK SİG. PRİMİ % 1 :35,78
GELİR VERGİSİ% 15 (*) :187,82
ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ :268,31
DAMGA VERGİSİ% 0,759 :27,15
KESİNTİLER TOPLAMI :751,60
NET ASGARİ ÜCRET (**) :2.825,90
Burada, batak durumdaki SGK’nın SSK PRİMİ vazgeçilebilecek türden değil. Ülkenin neredeyse tüm emeklilerinin maaşını ödeyecek SGK’nın gelirden mahrum bırakılması büyük kara delik ortaya çıkarır. GELİR VERGİSİ olan %15 dilimden vaz geçilebilir. Bu da en fazla 187,82 TL fark yapar. Koparılan fırtınaya değer mi?
Ayrıca, vergiden komple muaf edilen asgari ücret durumlarında neler yaşanır?
Tüm çalışanlar, şirketler tarafından an az limitten sigorta gösterilir. Aradaki fark avans, prim, hediye adıyla ödenir. Bu durumda tüm farklı maaştan çalışanlar maddi olarak kaybeder. Mahkemeler içinden çıkılmaz hal alır: Çünkü tazminata karar vermek için matrah denilen bir gösterge gerekir. Ayrıca, devletin zarara uğratılmadığı varsayımıyla tüm davalarda devletin taraf olması durumu tamamen biter. Devlet müfettişlerinin firmalar üzerindeki cezai yaptırımı biter. Ülke tekstildeki gibi haftalık maaşla çalışan kesime döner, düzensizlik alır başını gider. Hiçbir çalışan mahkemede dava kazanamaz. Sonra, bu seviyede de geçimde sıkıntı olunca devletin kaybı hem vergi, hem zarar ve hem de çalışan kitle üzerine olur. İşverenler de vergi indirimi hilesine kaçar. Devlet kontrol edemediği, kayıt altına alamadığı kesimden vergi alamaz. Kontrol edilemez bir açık oluşur.
Bu asgari ücrete bir de işveren payı var. O da
ASGARİ ÜCRET :3.577,50
SGK PRİMİ% 15.5 (İşveren Payı) (***) :554,51
İŞVEREN İŞSİZLİK SİGORTA PRİMİ % 2 :71,55
İŞVERENE TOPLAM MALİYET :4.203,56
Sonuç: Vergi çok ise azaltılmalı. Vergi adaletsiz ise düzeltilmeli. Vergi yüksek ise düşürülmeli. Fakat herkese net ve eşit uygulanan vergi bir seviye oluşturduğu için, bu durum çalışanlarda, şirketlerde yük olmaz. Çünkü pazardaki maliyet seviyesi bu yapı var sayılarak oluşmaktadır. En basit örnekten devlet tecrübe edinmedi: Ev alımlarında KDV %18’den %1’e indirildi, hem ev fiyatları yükseldi, hem devletin kaybı çoğaldı hem de kimse %17 vaz geçilen KDV oranı kadar indirim yapmadı. Çünkü yaygın ve eşit vergi seviye belirler, maliyet oluşturmaz.