https://jurnalist.com.tr/ Etkin Seçkin Haber Sitesi tr 28.03.2024 17:31:45 Jurnalist Jurnalist Haber Detay - Jurnalist Haber Sitesi

Büyükşehir Belediyeciliği Dönemi Bitmiştir





Büyükşehir Belediyeciliği Dönemi Bitmiştir


Birgül AYMAN GÜLER
CHP İzmir Milletvekili

30 Mart 2014 yerel seçimlerinde büyükşehir sistemi içindeki yerlerin yönetimine hazırlananlar, alışılagelmiş belediyeciliğe değil valilik ve kaymakamlıklarla kafa kafaya gelinerek yürütülecek bir “seçilmiş valilik” ve “seçilmiş kaymakamlık”a hazırlanıyorlar. 

16+13+1= 30 BüTünşehircilik.... 


12 Kasım 2012 günü TBMM’nden bir yasa geçti. Metne 6360 sayısı verildi. Bu yasayla Türkiye’de sayıları 16 olan büyükşehir belediyelerine 13 il daha eklendi. Daha sonra Ordu için de benzer bir yasa çıkarıldı, böylece Türkiye’de büyükşehirli olan illerin sayısı 16+13+1 = 30’a yükseldi. 6360 sayılı yasa, 29 Mart 2014 günü yapılacak yerel seçimlerle uygulamaya girecek. 

Büyükşehirli illerin sayısı 30’a yükseldi ama, büyükşehir belediyeciliği ortadan kaldırıldı. 6360 sayılı yasa, büyükşehir belediyelerinin sınırlarını il sınırlarıyla çakıştırdı. Böylece eldeki kalıp büyük bir şehrin yönetimi için çıkarılmış bir kalıp olmaktan çıktı. Sınırlar illerle çakıştırılınca, bir ilin içindeki büyük şehir, küçük şehirler, kasabalar (beldeler), köyler ve bunlar arasındaki dağlarla göller nehirlerin olduğu boş araziler, hepsi birden kalıbın içine girmiş oldu. Bunlar artık bir büyük şehirin belediyesi değiller; bütün bir ilin belediyesi durumundalar. Büyükşehir değil büTünşehir belediyeleri!

Kısacası, eldeki kalıp 36 beden için iken, AKP bu kalıbı kimi 42 kimi battal boy bedenlere giydirmeye kalkıştı. 

6360 sayılı yasa, Türkiye’nin 30 ilinde patır patır patlamasın diye, CHP tarafından Anayasa Mahkemesi’ne götürüldü. Seçimlere yedi ay kaldı, Anayasa Mahkemesi’nden ses yok. 

Oysa bu yasa yeni ilçeler kurulmasına karar vermiş, memleket genelinde buralarda yaşayanlara sorma zahmetine bile katlanmadan, 1500 belediyeyi (belediyelerin %54’-ünü) 16.082 köyü (yani köylerin %48’ini) ortadan kaldırmış durumda. 

BüTünşehir Başka Birşey.... 

BüTünşehirle birlikte ortaya yeni bir yönetim – hukuk haritası çıkmış durumdadır. Yalnızca bürokrasi değil, aynı zamanda siyasi partilerin örgüt yapılarında da uyarlamalar yapılması gerekiyor. Yeni ilçeler başka ilçelerden alınan parçalarla kuruldu; yeni ilçe başkanlıkları kurulması gerekiyor; kendisinden parça alınmış olanların da hesaplarını yeni sınırlara göre kurmaları…. 

Öte yandan, toplam 81 ilin “yalnızca” 30’u bu cendere içinde diye kimse ”illerin yarısı bile değil” demesin. 

Bu iller ülkenin yıllık zenginliği olan gayrısafi yurt içi hasılanın yüzde 90’ını yaratıyor. Ülke üretim ve ticaretinin büyük bölümünü yaratan iller, şimdi yönetim boşluğu içine sürükleniyor. Böyle bir ağırlığa sahip olan illerde, valilik – büTünşehir sistemi ilişkileri tanımsız. Mevcut büyükşehir belediyelerinin plan ve programları doğal olarak “tüm il”i görmüyor. Stratejik planların “vizyon”larıyla “misyon”ları tüm ili görmeden oluşturulmuş durumda. Mevcut 16 büyükşehirin ve yeni büyükşehir olan 14 il merkezi belediyesinin orta ve uzun vadeli planları boşluğa düşmüş bulunuyor.

Türkiye’nin yönetim geleneğinde baskın özelliklerden biri şudur: 

Merkezi yönetimin taşra kolları olan il ve ilçeler, valiler – kaymakamlar eliyle yönetilir; bunlar “alan yönetimi”nin uzmanıdırlar. Yerel yönetimler ise “mekan yönetimi”nde uzmanlaşmışlardır. Yani “bir” şehri yönetmek üzere belediyeler ve “bir” köyü yönetmek üzere köy muhtarlıkları olarak çalışılır. Alan yönetiminde yalnızca il özel idareleri var olmuştur; onlar da valilikler – kaymakamlıklar bünyesinin parçası olarak iş görmüşlerdir. 

Şimdi ise belediyeler, il ve ilçe “alan”larını yönetmeye ve bunu yaparken de köy muhtarlıkları olmadan çalışmaya sürüklenmişlerdir. Bu yeni bir modeldir; ve bu modelin ne kuralları ne de mekanizmaları vardır. 

BüTünşehir Adaylığı Büyükşehircilikten Daha Başka Türlü Düşünmeyi Gerektirir.... 

Ülkemizin 30 ilinde, yalnızca 7 ay kalmış olan yerel seçimlerde aday olmayı düşünen yerel kadroların hem propaganda hem de seçilmeyi başardıkları takdirde yönetim hazırlıklarını bu yeni “alan yönetimi” gerçeğine göre yapmaları gerekir. 

Çayırlarla meraların kadim sahibi köylülerin, kendilerini temsil etme araçları tümüyle ellerinden alınmıştır; sosyolojik olarak var olan ama yönetsel gücü olmayan “yeni muhtarlık”larla karşı karşıyayız. Bu gerçek, önümüzdeki dönemin en önemli çatışma ve yönetim zafiyeti olan noktalardan biridir. 

Siyasal partilerin, il –ilçe örgütlenmelerini yeni doğacak “büTünşehir” modelinin yaratacağı vali ve kaymakam benzeri belediye başkanlıkları yapısına önderlik edebilecek biçimde yeniden inşa etmeleri gerekir. 

Bunların hepsi önemlidir. Ama belki de en önemlisi, “BüTünşehir Modeli”yle gelen yeni anti-demokratik yapının yaratacağı engelde gizlidir. 

BüTünşehir zihniyeti, yürürlüğe gireceği otuz ilde 100.000 seçilmiş sayısını 10.000’e düşürmüştür. 6360 sayılı yasa, 90.000 yerel seçilmişi sistem dışına atmıştır. Kapatılan il genel meclisi, belde belediyeleri ve köy muhtarlıklarına seçilenlerin doldurdukları koltuklar kırılmış durumdadır. 

Ülkemizin 30 ilinde “yerel” yönetim, yönetme yetkisi çok az sayıda seçilmişe verilerek oligarşik bir yapıya dönüştürülmüştür. Şimdi küçük ölçek yerellerin toplumsal dinamikleri minder dışına atılmakta, yönetim alanı il ve bölge düzeyinde güce sahip toplumsal dinamiklere teslim edilmektedir. Önümüzdeki dönemde göreve talip olanlardan, “demokratik yerel yönetim”, “katılımcı yerel yönetim”, daha doğrusu "halkın yerel yönetimi" yaratmayı hedefleyenler, yasayla gelen bu anti-demokratik yönetim sistemine karşı iş görecek yol ve yöntemler bulmak zorundadırlar. 

Sonuç

Ne Türkiye’nin yönetim geleneğine, ne hizmetlerde verimlilik ilkesine, ne de demokratik yönetim ilkelerine uyan bu “model”, adeta bir deli gömleği. 

Öyleyken, koca ülke, Anayasa Mahkemesi’nin 6360 sayılı yasaya ilişkin iptal davasını nasıl karara bağlayacağını bekliyor. Hükümetin yalap şalap işlerine, bir de Anayasa Mahkemesi’nin ağırdan alışları eklenmiş bulunuyor. 

Şimdi hepimizin görmesi gereken şu ki, 30 Mart 2014 yerel seçimlerinde büTünşehir sistemi içindeki yerlerin yönetimine hazırlananlar, alışılagelmiş belediyeciliğe değil valilik ve kaymakamlıklarla kafa kafaya gelinerek yürütülecek bir “seçilmiş valilik” ve “seçilmiş kaymakamlık” benzeri birşeye hazırlanıyorlar. [BAG, 3 Ağustos 2013]

Yazar Sayfası: Yazarın Köşesi: / Tarih: 10.08.2013 00:00:00 / Okunma = 3281

Psikojenik Amnezi (Yakınsak Aklın Unuttukları)
[ Ali Kurt ]

Bir Akıllının Taşınamaz Sırları
[ Ali Kurt ]

Evlilik mi, Bir Daha Düşün?
[ Ali Kurt ]

Kemik Kıran
[ Ali Kurt ]

Solak Nene, Eski Defter
[ Ali Kurt ]

Askıda Kalan Hayatlar
[ Ali Kurt ]

Delimsek
[ Ali Kurt ]

Arınma Seremonileri
[ Ali Kurt ]

Ekonomik Öngörülerin Çöktüğü Bir Dönem! Ekonomik Öngörülerin Çöktüğü Bir Dönem! (135)
Türkçe Niye Yok ? Türkçe Niye Yok ? (148)
Doğu Akdeniz’de Temelden Değişiklikler Doğu Akdeniz’de Temelden Değişiklikler (320)
HANEDAN DÜĞÜNÜ… HANEDAN DÜĞÜNÜ… (701)
Doğru mu, Yalan mı? Doğru mu, Yalan mı? (721)
Evrim, Karşı Evrim, Devrim, Karşı Devrim… Evrim, Karşı Evrim, Devrim, Karşı Devrim… (959)
Yanlış Strateji, Yanlış Başlangıç Yanlış Strateji, Yanlış Başlangıç (917)
Müzakerelerin İçeriği Değişir mi? Müzakerelerin İçeriği Değişir mi? (1109)
Teğmenlerin İhracında En Çok Buna Şaşırdım Teğmenlerin İhracında En Çok Buna Şaşırdım (1228)
CUMHURBAŞKANI… CUMHURBAŞKANI… (1276)
Batı, Kıbrıs Müzakerelerini Neden Başlatmak İstiyor? Batı, Kıbrıs Müzakerelerini Neden Başlatmak İstiyor? (1311)
Devlete Küsmek! Devlete Küsmek! (1439)
Seçimden Sonrası Tufan!.. Seçimden Sonrası Tufan!.. (1323)
Soğuk Savaş Kızışıyor Soğuk Savaş Kızışıyor (2405)
Askeri Sınavlarda Neler Olmuş Neler!.. Askeri Sınavlarda Neler Olmuş Neler!.. (3094)
Küresel Güç Değişikliği Başladı Küresel Güç Değişikliği Başladı (1937)
Nüfusun artmasından medet ummak! Nüfusun artmasından medet ummak! (2393)
Dost musunuz Düşman mı? Dost musunuz Düşman mı? (2157)
Sahte Politikaların Efendileri! Sahte Politikaların Efendileri! (2635)
AB-Türkiye İlişkilerinde Yeni Aşama AB-Türkiye İlişkilerinde Yeni Aşama (2666)
“Agapite Tayyip”… “Agapite Tayyip”… (2583)
Özeleştiri Zamanı Geldi Özeleştiri Zamanı Geldi (3217)
Nüfusun artmasından medet ummak! Nüfusun artmasından medet ummak! (3364)
Dünyada hoş bir seda bırakıp giden babam Prof. Dr. Hakkı Atun Dünyada hoş bir seda bırakıp giden babam Prof. Dr. Hakkı Atun (5288)
AB’nin Çirkin Tarafgirliği AB’nin Çirkin Tarafgirliği (4516)
İsrail Mallarının Boykotu Zırvası… İsrail Mallarının Boykotu Zırvası… (3602)
Son Tecavüz!.. Son Tecavüz!.. (3347)
Doğu Akdeniz’i Asla Kaybedemeyiz Doğu Akdeniz’i Asla Kaybedemeyiz (4816)
100 YILLIK CUMHURİYET’TE SINIF MÜCADELELERİ 100 YILLIK CUMHURİYET’TE SINIF MÜCADELELERİ (6251)
Filistin Nere, İsrail Nere! Filistin Nere, İsrail Nere! (4184)
Filistinliler ve Kıbrıs Türkleri Filistinliler ve Kıbrıs Türkleri (5115)
“N’oldu İslamcı, Raks Ediyırdın!” “N’oldu İslamcı, Raks Ediyırdın!” (9282)
Terör Örgütleri Niye Kuruldu Terör Örgütleri Niye Kuruldu (5590)
“Lütfen” Terör Örgütleriyle İlişkinizi Keser misiniz?! “Lütfen” Terör Örgütleriyle İlişkinizi Keser misiniz?! (6672)
Beklentiler Boşa Çıktı Beklentiler Boşa Çıktı (5415)
Bu Kış Çok İnsan Ölecek! Bu Kış Çok İnsan Ölecek! (5321)
Yanlış gündemli CHP kongreleri üzerine Yanlış gündemli CHP kongreleri üzerine (6195)
LAİKLİK: SEN SAĞ BEN SELAMET LAİKLİK: SEN SAĞ BEN SELAMET (7071)
Rumlar Niçin Müzakerelere Geri Dönüş İstiyor-1 Rumlar Niçin Müzakerelere Geri Dönüş İstiyor-1 (8185)
Beni %48 listesinden düş Bay Kemal! Beni %48 listesinden düş Bay Kemal! (5897)
Menendez’in Türk Düşmanlığının sebebi ne? Menendez’in Türk Düşmanlığının sebebi ne? (9712)
Kılıçdaroğlu’nun kaybettiği itibar Kılıçdaroğlu’nun kaybettiği itibar (6456)
BM kimi koruyor? BM kimi koruyor? (6652)
Hayaller Türkiye Yüzyılı… Gerçekler Ruanda!.. Hayaller Türkiye Yüzyılı… Gerçekler Ruanda!.. (11818)
ATATÜRK VE ERMENİLER ATATÜRK VE ERMENİLER (9332)
Kıbrıs’ta Taraflı Görev Yapan BM barış Gücü Kıbrıs’ta Taraflı Görev Yapan BM barış Gücü (15191)
Afrika’ya Uyandırma Desteği Afrika’ya Uyandırma Desteği (12189)
Başbakan Erdoğan’ı “Yakmayı” Düşünürken!.. Başbakan Erdoğan’ı “Yakmayı” Düşünürken!.. (19635)
CHP, AKP’den Tüm Kötü Zihniyeti Emanet Aldı CHP, AKP’den Tüm Kötü Zihniyeti Emanet Aldı (18282)
Türkiye’nin Kıbrıs ve AB Stratejisi Türkiye’nin Kıbrıs ve AB Stratejisi (15447)
İktidarın çıkmaz yolu İktidarın çıkmaz yolu (14200)
Türkiye’nin Ortadoğu Açılımı Türkiye’nin Ortadoğu Açılımı (14219)
Türkiye - NATO Toplantısının Perde Arkası Türkiye - NATO Toplantısının Perde Arkası (15036)
Bu Kadarını Lord Curzon Bile Hayal Etmemiştir!.. Bu Kadarını Lord Curzon Bile Hayal Etmemiştir!.. (22166)
Bâis-i şekvâ bize hüzn-i umûmîdir Kemâaaaaal! (N.Kemal) Bâis-i şekvâ bize hüzn-i umûmîdir Kemâaaaaal! (N.Kemal) (33036)
Kahrolası İyimserler! Kahrolası İyimserler! (14264)
AB Sorunun Farkında AB Sorunun Farkında (11801)
Darbeci General: “15 Temmuz İçin Sus Emri Verildi”!.. Darbeci General: “15 Temmuz İçin Sus Emri Verildi”!.. (23494)
Türkiye'yi Dışlama Senaryosu mu? Türkiye'yi Dışlama Senaryosu mu? (13385)
En çok sevilen kişilikten, en çok nefret edilen bir kişiliğe doğru son hızla gidiyorsun Kılıçdaroğlu! En çok sevilen kişilikten, en çok nefret edilen bir kişiliğe doğru son hızla gidiyorsun Kılıçdaroğlu! (20157)
Kemal Kılıçdaroğlu CHP başından gitmediği sürece benim için CHP bitmiştir, oy vermem. Neden mi? Kemal Kılıçdaroğlu CHP başından gitmediği sürece benim için CHP bitmiştir, oy vermem. Neden mi? (17662)
AB’deki Yeni Oyun AB’deki Yeni Oyun (12513)
CHP’de yalapşap kongreler çözüm getiremez ! CHP’de yalapşap kongreler çözüm getiremez ! (26232)
“Bu Adam İçin Değmezdi”!.. “Bu Adam İçin Değmezdi”!.. (18173)
Türkiye’ye Bir de Uzaktan Bakın Türkiye’ye Bir de Uzaktan Bakın (17416)
Diyorlar ki ekonomi düzelir mi? Diyorlar ki ekonomi düzelir mi? (16173)
BM’nin İşi Zor BM’nin İşi Zor (11657)
Kılıçdaroğlu’nun İşgalci Kafası… Kılıçdaroğlu’nun İşgalci Kafası… (16459)
AB’nin Gündeminde Kıbrıs Sorunu Yok AB’nin Gündeminde Kıbrıs Sorunu Yok (15553)
Araba devrilmeden yazdıklarım. Araba devrilmeden yazdıklarım. (22367)
Kınadığınla sınanmak! Kınadığınla sınanmak! (16685)
Anket oranları neden birbirine yakın gösteriliyor? Anket oranları neden birbirine yakın gösteriliyor? (22082)
ERDOĞAN NEDEN BU KADAR HIRÇIN? ERDOĞAN NEDEN BU KADAR HIRÇIN? (17394)
Muharrem İnce’ye oy veren vatanı tehlikeye atar! Muharrem İnce’ye oy veren vatanı tehlikeye atar! (23135)
Türklerin Kardeş Kömeği Türklerin Kardeş Kömeği (16329)
AB Kıbrıs’tan Bıktı mı? AB Kıbrıs’tan Bıktı mı? (16204)
Erdoğan gidecek de, peki yerine kim gelecek? Erdoğan gidecek de, peki yerine kim gelecek? (19730)
Muharrem İnce’ye oy vermek… Muharrem İnce’ye oy vermek… (16990)
Kıbrıs Niye Önemli Kıbrıs Niye Önemli (14345)
Rumların “çözüm” modeli! Rumların “çözüm” modeli! (16738)
MUHARREM İNCE’YE AÇIK MEKTUP MUHARREM İNCE’YE AÇIK MEKTUP (18036)
Bunlarla mı ortak olacağız? Bunlarla mı ortak olacağız? (17341)
Rumlar Umudu AB’de Rumlar Umudu AB’de (14503)
2023 Seçim Güvenliği Üzerine… 2023 Seçim Güvenliği Üzerine… (18122)
IRMAK YATAĞINI BULDU IRMAK YATAĞINI BULDU (13820)
Üç oda bir tabut Üç oda bir tabut (13971)
Rumların Büyük Hayalleri Rumların Büyük Hayalleri (16152)
Alevicilerin “Sünnici” Linçi, Sünnicilerin İnsanlık Linçi Alevicilerin “Sünnici” Linçi, Sünnicilerin İnsanlık Linçi (20582)
Depremin Sordurduğu Sorular Depremin Sordurduğu Sorular (17762)
KURTULUŞ SAVAŞI’NDA YARDIM KAMPANYALARI KURTULUŞ SAVAŞI’NDA YARDIM KAMPANYALARI (15924)
20. YÜZYIL BAŞINDAN BERİ  BAŞIMIZA GELEN BÜYÜK FELAKETLER 20. YÜZYIL BAŞINDAN BERİ BAŞIMIZA GELEN BÜYÜK FELAKETLER (19005)
Depremden Daha Tehlikeli Olan Siyasal İslam’dır! Depremden Daha Tehlikeli Olan Siyasal İslam’dır! (21011)
10 bin lira öyle mi? 10 bin lira öyle mi? (14418)
Duyanlaraaa duymayanlaraaa Duyanlaraaa duymayanlaraaa (15520)
Aman ha mağduriyet yaratmayalım Aman ha mağduriyet yaratmayalım (14325)
Seçimde Yapay Zekâ Kullanımı, Oğuzhan Uğur,  Cüneyt Özdemir ve Daha Niceleri Seçimde Yapay Zekâ Kullanımı, Oğuzhan Uğur, Cüneyt Özdemir ve Daha Niceleri (27827)
Öneriniz ne? Öneriniz ne? (13223)
Yapay gündemler için yapay zekânın kullanılması… Yapay gündemler için yapay zekânın kullanılması… (20528)
Üçüncü kez aday olabilir mi? Üçüncü kez aday olabilir mi? (14528)
ABD'nin Kuklası BM'den Ne Bekliyordunuz? ABD'nin Kuklası BM'den Ne Bekliyordunuz? (22524)